Het Nederlandse verlofstelsel moet eenvoudiger
De Sociaal Economische Raad (SER) adviseert een herziening van ons verlofstelsel. Een eenvoudige, overzichtelijke, verlofstructuur zorgt dat werkgevers minder geregel en minder administratieve lasten hebben. Het voordeel voor zorgwerknemers is, dat er minder belemmeringen zijn bij het opnemen van verlof. Dat zorgt voor gemotiveerde werknemers en minder ziekteverzuim. Win-win dus. Maar hoe moet zo'n verlofstelsel er dan uitzien? In dit artikel geeft Nelleke de Langen - Loeffen, manager RAP bij IJK, onder andere antwoord op deze vraag.
Waarom een nieuw verlofstelsel?
Het huidige verlofstelsel is de afgelopen jaren steeds wat uitgebreid, denk aan geboorteverlof en wettelijk betaald ouderschapsverlof. Dit heeft geleid tot een onoverzichtelijk verlofstelsel. De regelingen zijn complex, omdat voor iedere verlofvorm andere regels gelden. Daar komt bij dat de behoefte die werknemers hebben niet meer aansluit bij de verlofvormen die in de wet staan. Denk bijvoorbeeld aan mantelzorg. Met de vergrijzing is hier steeds meer behoefte aan, terwijl de huidige wet hier niet goed in voorziet. Ook is er steeds meer roep om rouwverlof en zie je in sommige cao’s of bedrijfsregelingen al de mogelijkheid om transitieverlof op te nemen. Kortom, een modernisering is op zijn plaats.
Hoe moet dit verlofstelsel eruitzien?
De SER adviseert om de huidige verlofvormen te vereenvoudigen en te bundelen in een nieuwe wet met de naam ‘Wet maatschappelijk verlof’. Deze wet bestaat uit drie hoofdthema’s: zorg voor kinderen, zorg voor naasten en persoonlijk verlof.
Zorg voor kinderen: hieronder valt het zwangerschaps- en bevallingsverlof, geboorteverlof, ouderschapsverlof, en adoptie- en pleegzorgverlof. De administratieve kant kan hierbij veel meer op elkaar worden afgestemd. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de aanvraagtermijnen, betalingsvoorwaarden, en meer duidelijkheid vooraf over de hoogte van uitkeringen. Ook adviseert de SER een grotere financiële bijdrage van de overheid, bijvoorbeeld bij het geboorteverlof van vijf dagen, dat op dit moment voor rekening van de werkgever komt.
Zorg voor naasten: hieronder vallen alle regelingen voor kortdurend en langdurend zorgverlof, en het biedt mogelijkheden voor verlof wegens mantelzorgtaken. De SER pleit voor een maximum aantal uren betaald verlof, gevolgd door onbetaald verlof. Ook hier gaat de SER uit van een overheidsbijdrage, omdat dit type verlof maatschappelijk gezien veel oplevert. De SER maakt nog een apart advies over structurele mantelzorgtaken.
Persoonlijk verlof: denk hierbij aan verlofvormen die niet direct onder de bovenste twee thema’s vallen, zoals rouwverlof en het calamiteitenverlof. Deze vormen moeten meer decentraal, bijvoorbeeld in de cao, geregeld worden.
Hoe nu verder?
Het nieuwe kabinet gaat het SER-advies bestuderen en hier naar verwachting een vervolg aan geven. Wil je weten hoe verlof in jouw sector op dit moment geregeld is? Download dan hier de overzichtelijke verlofposter van IJK. Hierin staan de verschillende verlofvormen rondom gezin, zorg en persoonlijke gebeurtenissen in één handig overzicht.
